‘We moeten nú aan de slag om miljoenen doden te voorkomen’

De extreme opkomst van antibioticaresistente bacteriën kan meer doden eisen dan kanker. Wat kunnen we doen om dit te voorkomen?

‘We moeten nú aan de slag om miljoenen doden te voorkomen’

In 2050 sterft iedere 3 seconden iemand aan de gevolgen van antibioticaresistente bacteriën (AMR), schat de Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO). Tenzij we nu in actie komen, door medicijnresten te verwijderen uit afvalwater. Van Remmen UV Technology is alvast begonnen en de resultaten zijn veelbelovend. Ton van Remmen: ‘Samen met de sector kunnen we het tij nog keren.’

Antibiotica

We zijn de controle over het gebruik van antibiotica kwijt. We gebruiken het overmatig bij mensen en dieren. Er lekken antibioticaresten bij productiebedrijven in landen als India en China en ieder jaar belandt alleen al in Nederland minimaal 190.000 kilo medicijnresten in het oppervlaktewater. Daardoor verspreiden antibiotica, resistente micro-organismen en hun resistentiegenen zich onzichtbaar via het oppervlaktewater. In grote Aziatische rivieren, maar ook veel dichter bij huis. Op allerlei plekken in ons land worden toegestane concentraties medicijnresten sterk overschreden en liefst 80% van het Nederlandse oppervlaktewater voldoet niet aan Europese kwaliteitsnormen. Met afvalwater van huishoudens en ziekenhuizen als belangrijke bron van antibioticavervuiling (bron: STOWA).

Gevaarlijker dan kanker

De gevolgen hiervan zijn schokkend, blijkt uit een rapport van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Zij zien een sluipmoordenaar ontstaan, die vele malen dodelijker en ontwrichtender is dan COVID-19: Antimicrobial Resistance (AMR), oftewel antibioticaresistente bacteriën. Antibioticaresistente bacteriën zorgen voor onbehandelbare infectieziekten en belemmeren werking van medicatie en operaties. AMR kost nu al 3500 levens per dag en groeit de komende decennia uit tot één van de belangrijkste doodsoorzaken ter wereld. De WHO verwacht dat in 2050 méér mensen doodgaan aan de gevolgen van AMR dan momenteel aan kanker overlijden (ca. 10 miljoen mensen per jaar). Dat is één dode, iedere 3 seconden. Voorzichtig geschat. Dan vergeten we nog de schade voor dieren en planten en de economische schade van honderden miljarden euro’s. Nieuwe ziekten en zoönosen die van dier naar mens overspringen zullen alleen maar toenemen in de toekomst dus we hebben deze bescherming meer dan ooit nodig.

Tijd voor actie

Het WHO schetst dus een gitzwart toekomstbeeld. Er is echter één lichtpunt: we kunnen het nog voorkomen, als we nu in actie komen. En Van Remmen UV Technology, ontwikkelaar van UV-desinfectiesystemen, neemt die missie serieus. ‘Wij werken aan schoon en veilig water voor iedereen. Daarin speelt de bestrijding van AMR en andere medicijnresten in water een belangrijke rol, maar ook een fysieke oplossing (UV desinfectie en membraam filtratie) die chemisch- en medicijnresistente bacteriën wél aanpakt’, zegt Ton van Remmen. ‘We kunnen met slimme waterbehandeling de verspreiding van AMR enorm terugdringen. Door afvalwater te zuiveren van antibiotica, te desinfecteren tegen schadelijke bacteriën en door ‘plasmiden’ te verwijderen; genetische resten die resistentie-eigenschappen doorgeven aan andere bacteriën.’ (bron: White paper AMR door Nederlands Consortium)

Resultaten

Van Remmen beschikt over verschillende UV-systemen die met behulp van UV-C licht bacteriën doodt en in combinatie met waterstofperoxide medicijnresten verwijdert. De resultaten zijn veelbelovend. ‘Onze gevalideerde UV-desinfectiesystemen voldoen volledig aan de Europese CEN/NEN-norm en zijn in staat om bacteriën in afvalwater voor 99,999 procent te doden. Daarnaast ontwikkelden we Advanox tm, waarbij een combinatie van UV en waterstofperoxide microverontreiniging verwijdert. Bij recente projecten verwijderd Advanoxtm meer dan 90 procent van de medicijnresten uit afvalwater, waaronder verschillende antibiotica. Door UV-techniek te combineren met andere zuiveringstechnieken kunnen we dus een grote stap zetten in de bestrijding van AMR.’

Bekendheid

Door behandelmethoden bij de bron (bijvoorbeeld een ziekenhuis of een geneesmiddelenproducent) en ‘end-of-pipe’ (bij de rioolwaterzuivering) in te zetten voorkom je dat bacteriën in oppervlakte- of drinkwater terecht komen. De technieken liggen dus al klaar en worden veel gebruikt. Om echt een vuist te maken tegen AMR is het belangrijk dat we blijven werken aan bewustwording bij zorgorganisaties, bedrijven en overheden. Zodat zij de technologieën leren kennen en hierin investeren.’

Samen naar een oplossing

Er liggen genoeg uitdagingen in het verschiet. Veranderende bacteriën vragen continue ontwikkeling van behandelingstechnieken. Versnipperde verantwoordelijkheden kunnen besluiteloosheid in de hand werken. Maar er is geen tijd voor uitstel. Van Remmen: ‘We moeten nú aan de slag om miljoenen doden te voorkomen. Door als producent schoon geneesmiddelen te produceren, als zorgprofessional verantwoord medicijnen af te geven, als ziekenhuis afvalwater slim te zuiveren, als overheid de juiste wetgeving te creëren en als watersector samen te blijven werken aan betaalbare en duurzame technieken om water AMR-vrij te maken. Zo kunnen we in Nederland en daarbuiten echt een verschil maken. We moeten werken aan een beter toekomstbeeld voor ons en onze kinderen.’

Help jij mee?

Van Remmen UV Technology wil schoon en veilig water voor iedereen bereikbaar maken. Met hoogwaardige UV-desinfectiesystemen en Advanox waterbehandeling systemen, maar vooral door de handen ineen te slaan met andere kennispartners. Ton van Remmen roept bedrijven in de watersector dan ook op om samen te werken aan oplossingen. ‘Samen kunnen we het tij nog keren. Door onze kennis en expertise samen te brengen kunnen we met zuiveringstechnologieën wereldwijd impact hebben. En de voorspelling van het WHO op tijd bijsturen.’

Samen met andere ketenpartners beoogt dit Consortium de inzet en waar nodig ontwikkeling van de meest duurzame en doelmatige oplossingen. Binnen Nederland én buiten Nederland!