Onzichtbare doder zorgt voor schoon en (her)bruikbaar water

In de scheepstechniek en onze scheepsbeschrijvingen gaat het vaak over romp, voortstuwing, bouwwijze, stroomvoorziening en tonnage. Vaak worden ook de capaciteiten van de tanks voor ballast- en drinkwater genoemd. Zelden gaat het echter over de loos- en drinkbaarheid van dat water. Daar is Ton van Remmen van UV Technology in Wijhe dan weer van.

Van Remmen zat jarenlang in de tropische cultuurtechniek in landen als Pakistan, India en Egypte. ‘Ik werd eind jaren negentig technisch directeur bij een zwembadbouwer en later UV Techniek en raakte geïnteresseerd in verduurzaming. Begin 1999 nam ik het bedrijf over en begon met een UV-reinigingssysteem voor privézwembaden. We werkten samen met Akzo, dat chemicaliën leverde voor die reiniging. Door te combineren met een UV-behandeling kon het chemicaliëngebruik flink naar beneden. Wij voegen zelf in onze UV-behandeling ook niets toe.’
Het bedrijf telt nu ongeveer twintig personeelsleden en exporteert zestig procent van de jaaromzet van circa drie miljoen euro, hoofdzakelijk binnen Europa. Daarin heeft de nationale en internationale scheepvaart een aandeel van ruim een ton per jaar.

 

Geen patent
Van Remmen is bescheiden over de UV-systemen die hij en de rest van de industrie in die tijd bouwde en leverde. ‘Gewoon een buis met lampen erin. Tot we in 2005 een tefl on plaat (flow management) introduceerden om in de reinigingskamer (“de buis”) de doorstroming en blootstelling aan het UV-C-licht te optimaliseren. Dat verbeterde de doelmatigheid met twintig tot dertig procent. We konden drie lampen van 80 watt terugbrengen tot 120 watt totaal.’ Ze waren te laat met de patentaanvraag, zegt hij wat spijtig. ‘We staan op beurzen altijd met een model met wat ontwerpfoutjes,’ knipoogt hij. Over die foutjes gaan ze zelf, want Van Remmen is voor de helft eigenaar van de fabriek in Lichtenvoorde die de RVS-buizen voor het systeem maakt.
Een toeleverancier als Van Remmen komt niet vaak in de publiciteit, omdat de werf alle systemen inkoopt. Grote namen in deze wereld zijn het Finse Evac, het Noorse Jets en het Amsterdamse Holland Marine Services. Niet toevallig zijn die bedrijven Noord-Europees, waar van oudsher meer aandacht bestaat voor het watermilieu.

Ballast en afval
Je zou verwachten dat het bedrijf zich ook bezighoudt met behandeling van ballastwater. ‘Vier jaar geleden hebben we een project gedraaid, omdat de internationale eisen veranderden, maar op dat moment zakte de economie in en werd investeren lastig. De klant haakt dan echt af wegens verschillen van 150 euro. We zijn hier dus mee gestopt.’ De reiniging en recycling aan boord van grijs en zwart afvalwater komt volgens Van Remmen ‘heel langzaam’ van de grond in de rederijwereld. Het UV-proces dient dan voor desinfectie. ‘Meest gangbare praktijk in de zeevaart is zoet water bunkeren van de wal plus reverse osmose, wat wel veel energie vraagt. In de zeescheepsnieuwbouw is echter nog niets te merken van een vraag naar kleinere tankcapaciteiten, omdat recycling grote waterbuffers overbodig maakt.’

Cruisesystemen
Schoon drinkwater is belangrijk voor een sector als de cruisevaart. Van Remmen doet alleen zaken in de riviercruise en levert onder meer via Breman in Genemuiden en scheepswerf Grave. ‘Voor binnenvaart en passagiersvaart op binnenwateren gelden extra eisen rond legionella en microbiologische waterkwaliteit zodra personeel aan boord is. Daarvoor leveren we gevalideerde systemen. Sommige virussen en schimmels kunnen resistent voor chloor worden, maar tegen UV-licht van deze golflengte kan niets zich wapenen.’ Voor de kwaliteit van drinkwater is het protocol van het Norwegian Institute of Public Health (NIPH) wereldwijd de norm. Die is blijkbaar zo afdoende, dat daarvoor geen IMO-norm bestaat. Voor afvalwater
heeft de IMO wel een norm, gebaseerd op een maximum aan kolonievormende eenheden.

Scrubbers beloftevol?
Van Remmen is lid van de nodige “waterbehandelende UV-clubs”, maar niet van Nederland Maritiem Land. Netherlands Maritime Technology vindt hij daarentegen ‘superinteressant’ en staande het gesprek kopieert hij een krantenartikel over een driejarig onderzoek naar het waswater uit open-loop-scrubbers. Dat voldoet volgens de Clean Shipping Association 2020, rederijlobby voor gebruik van scrubbers, aan alle eisen van lokale autoriteiten en de IMO. De problematiek van reders, die door lokale regels de inzetbaarheid van hun schepen met open loop-scrubbers bedreigd zien, zou wel eens een markt voor het Wijhese bedrijf kunnen zijn.

Water aan wal
Een andere nieuwe markt wordt mogelijk die van de waterschappen. ‘We zijn bezig met een proef bij waterschap Aa en Maas met geavanceerde oxidatie, Advanox. In die sector is zuivering
met behulp van ozon of actieve kool gangbaar. We hopen daar volgend jaar een demo te kunnen doen. Wij behandelen nu 50 kuub per uur en opschaling naar 2000 kuub per uur lijkt mogelijk.’

 

Tegen UV-licht van deze golflengte kan niets zich wapenen

 

Afgezien van die grotere behandelcapaciteit, verwijdert UV in combinatie met waterstofperoxide ook resten van medicijnen, hormonen en antibiotica. ‘Het gaat op zich om hele kleine hoeveelheden, maar door stapeling in het watermilieu ontstaan bijvoorbeeld tweeslachtige of onvruchtbare vissen en dat kan via de consumptie ook de vruchtbaarheid van de mens aantasten.’ Waar UV gewoonlijk alles ‘afdoodt’ (Van Remmen weet ook niet waarom die term wordt gebruikt – red.) wat het bestraalt, verwijdert het in dit geval de schadelijke stoffen. ‘De resten oxideren naar CO2 en H2O, dus je hoeft geen residu meer te lozen. Bij zuivering met actieve kool moet altijd nog een restant naar de vuilverbranding. De Zwitsers hebben berekend dat dat duurdere systeem op het vliegveld van Zürich drie bakken koffie per Zwitser kost. Terwijl je anders op andere manieren kosten maakt voor je waterveiligheid.’

Bron: H.S. Klos SWZ|Maritime, http://www.swzonline.nl/magazine